Vadeli İşlemlerde Likidasyon Hakkında SSS
İlgili Makaleler
1. Likidasyon nedir?
Zorunlu kapanış veya marjin çağrısı olarak da bilinen likidasyon, platform bir kullanıcının pozisyonunu otomatik olarak kapattığında gerçekleşir. MEXC'de sürdürme marjini oranı (SMO) kullanıcının varlık riskinin bir ölçümüdür. SMO, %100 veya daha yüksek bir değere ulaşırsa, sistem kullanıcının pozisyonunu zorla kapatır. Kullanıcıların likidasyonu önlemek için sürdürme marjini oranlarındaki değişiklikleri yakından izlemeleri gerekir.
2. MEXC'de likidasyonu tetikleme mekanizması nedir?
MEXC, likidasyon için tetikleme mekanizması olarak adil fiyatı kullanır. Adil fiyat, likidasyon fiyatına ulaştığında likidasyon mekanizması devreye girer. Adil fiyatın referans olarak kullanılması piyasa istikrarının geliştirilmesine yardımcı olur ve anormal piyasa dalgalanmalarının yaşandığı dönemlerde gereksiz likidasyonları azaltır.
Kullanıcılar, mevcut adil fiyatı ve açıklamasını alım satım sayfasının en üstünde görüntüleyebilir. Ayrıca, mum grafiğinin üst kısmında kullanıcılar adil fiyat, son fiyat ve endeks fiyatı arasında geçiş yaparak her üç fiyatın eğilimlerini kolayca takip edebilirler.
3. Likidasyon süreci nasıl işler?
Likidasyon tetiklendiğinde, sistem tüm pozisyonun likidite edilmesini önlemek ve riskleri daha iyi yönetmek için kullanıcının pozisyon risk limitine göre kademeli bir likidasyon uygular.
Emir İptali:
- Çapraz marjin modunda, hesabın tüm açık emirleri iptal edilir.
- İzole Marjin Modu (otomatik marjin ekleme özelliği etkinleştirildiğinde): Etkilenen vadeli işlem için tüm açık emirler iptal edilir.
- İptal sonrasında, marjin oranı hâlâ %100 veya daha yüksekse, sistem bir sonraki adıma geçer.
Long-Short Kendi Kendine Alım Satım (Yalnızca Çapraz Marjin):
- Çapraz marjin modunda, hem long hem de short pozisyonlar aynı anda mevcutsa, sistem kendi kendine alım satım yaparak pozisyonları otomatik olarak azaltır.
- Bu adım yalnızca çapraz marjin modunda geçerlidir. Kendi kendine alım satımı tamamladıktan sonra, marjin oranı hâlâ %100 veya daha yüksekse, sistem bir sonraki adıma geçer.
Kademeli Likidasyon:
- En Düşük Risk Kademesi: Pozisyon zaten en düşük risk limiti kademesindeyse, süreç bir sonraki adıma geçer.
- Daha Yüksek Risk Kademeleri: Pozisyon daha yüksek bir risk limiti kademesindeyse, sistem risk limiti kademesini düşürmek için pozisyonun bir kısmını iflas fiyatından likidite edecektir. Sistem daha sonra yeni, düşürülmüş sürdürme marjini oranına göre marjin oranını yeniden hesaplayacaktır. Marjin oranı %100 veya daha yüksek kalırsa, kademeli likidasyon süreci en düşük kademeye ulaşılana kadar devam eder.
Tam Likidasyon:
- Pozisyon en düşük kademeye ulaştığında, marjin oranı hâlâ %100 veya daha yüksekse, kalan pozisyon sistem tarafından iflas fiyatından devralınır.
- Not: Likidasyon emir eşleştirme sisteminden geçmediği için, iflas fiyatı işlem kayıtlarında veya mum grafiğinde görünmez.
Likidasyon Motorununun Pozisyonu Devralmasından Sonra
Bir kullanıcının pozisyonu likidasyon motoru tarafından iflas fiyatından devralındıktan sonra, iflas fiyatından daha iyi bir fiyattan gerçekleştirilirse, kalan marjin sigorta fonuna eklenecektir.
Pozisyon, iflas fiyatından daha iyi bir fiyattan devralınamazsa, ortaya çıkan açık sigorta fonu tarafından karşılanacaktır. Son olarak, sigorta fonu zararı karşılamak için yetersiz kalırsa, pozisyon otomatik kaldıraç azaltma (ADL) sistemine aktarılacaktır.
4. Likidasyon emirlerini nasıl görüntüleyebilirim?
Likidasyon emirleri Pozisyon Geçmişi kısmında yer alır.
4.1 Uygulama
Yöntem 1
1) MEXC uygulamasına giriş yapın ve Vadeli İşlemler sayfasına girmek için alt menüdeki Vadeli seçeneğine tıklayın.
2) Emir bölümündeki emir simgesine tıklayın.
3) Pozisyon Geçmişi kısmından likidasyon emirlerinizi kontrol edin.
Yöntem 2
1) MEXC uygulamasına giriş yapın ve Cüzdan sayfasına gitmek için alt menündeki Cüzdan seçeneğine dokunun.
2) Vadeli sekmesini seçin ve sağ taraftaki emir simgesine dokunun.
3) Pozisyon Geçmişi kısmından likidasyon emirlerinizi kontrol edin.
4.2 Websitesi
Websitesine giriş yapın ve sağ üst gezinme çubuğundaki Emirler bölümünde bulunan Vadeli İşlem Emirleri seçeneğine tıklayın.
Pozisyon Geçmişi kısmından likidite edilen emirlerinizi görüntüleyebilirsiniz.
5. Likidasyon fiyatı ile iflas fiyatı aynı mıdır?
Pozisyon geçmişi detaylarında ve paylaşım sayfasındaki PNL özetinde gösterilen likidasyon fiyatı iflas fiyatıdır. İflas fiyatı, bir kullanıcının Vadeli İşlem pozisyonundaki marjinin %100'ünü kaybettiği fiyattır. Likidasyon fiyatı, yalnızca bir tetikleme noktası olsa da, likidasyon gerçekleştiğinde likidasyon motoru kullanıcının pozisyonunu iflas fiyatından devralacaktır. Bu, likidasyondan sonra kullanıcının marjinini tamamen kaybedeceği anlamına gelir.
6. Likidasyon fiyatı mum grafiğinde neden gösterilmiyor?
Adil fiyat, pozisyonun likidasyon fiyatına ulaştığında, sistem pozisyonu iflas fiyatından devralacaktır. Likidasyon, emir eşleştirme motorundan geçmediği için, iflas fiyatı piyasa işlem kayıtlarında veya mum grafiğinde görünmez. Likidasyondan kaynaklanan herhangi bir kâr veya zarar ödemesi tamamen sigorta fonuna eklenir veya sigorta fonundan kesilir. Bu önlem, MEXC'nin Vadeli İşlem alım satımındaki kontrol mekanizması önlemlerinden biridir ve otomatik kaldıraç azaltma mekanizmasının aşırı volatilite nedeniyle tetiklenmesini önlemek için tasarlanmıştır.
Örnek
Likidasyon Emri Detayları:
Piyasanın adil fiyatı, likidasyon fiyatı olan 0,962 USDT değerine ulaşarak 2.619 ADA değerindeki pozisyonun likidasyonunu tetikledi. Pozisyonun bu kısmı likidasyon motoru tarafından 0,9581 USDT iflas fiyatıyla devralındı.
Kaldıraç | Ort. Açılış Fiyatı (USDT) | Sürdürme Marjini (USDT) | Pozisyon Değeri | Sürdürme Marjini Oranı | Likidasyon Fiyatı (USDT) | İflas Fiyatı (USDT) | |
Açılış | 70X | 0,9780 | 36,5912 | 2.619 ADA | %0,4 | - | - |
Likidasyon | 70X | - | - | 2.619 ADA | %0,4 | 0,962 | 0,9581 |
MEXC'deki ADAUSDT kontrol mekanizması kurallarına göre, 0 ile 200x arasında kaldıraç ve 0 USDT ile 1.899.600 USDT arasında değişen bir pozisyon değeri için, hem long hem de short pozisyonlar için sürdürme marjini oranı %0,4'tür.
Bu örnekte, ADAUSDT long pozisyonunun ortalama açılış fiyatı 0,978 USDT, likidasyon fiyatı 0,962 USDT ve iflas fiyatı 0,9581 USDT'dir. Bu değerlere göre:
(0,9581 / 0,962) × %100 = %99,6
%99,6 + %0,4 = %100
Likidasyon fiyatı ve iflas fiyatına ilişkin ayrıntılı hesaplama yöntemleri için lütfen "Likidasyon ve Risk Limiti" başlıklı içeriğimize göz atın.
7. Sürdürme marjini oranı nedir ve likidasyonu nasıl etkiler?
Sürdürme marjini oranı, seçtiğiniz kaldıraca değil, pozisyonunuzun büyüklüğüne bağlıdır. Başka bir deyişle, kaldıraç çarpanının sürdürme marjini oranı üzerinde hiçbir etkisi yoktur. Sistem, pozisyonları sözleşmenin temel risk limiti ve artan tutarlara göre kademelere ayırır ve her kademeye belirli bir sürdürme marjini oranı tahsis eder. Daha büyük pozisyonlar daha yüksek kademelere karşılık gelir ve dolayısıyla daha yüksek bir sürdürme marjini oranı gerektirir.
Sürdürme marjini oranını, riski yönetmek için "kilitlenen" marjin miktarı olarak düşünebilirsiniz. Pozisyonunuz ne kadar büyükse, bu oran o kadar yükselir. Marjininizin daha fazla kısmı ayrılır.
Örnek: Kullanıcı A, %1 sürdürme marjini oranına sahipse ve marjin olarak 100 USDT kullanıyorsa, 1 USDT kilitlenir. Zarar tutarı, 99 USDT'ye ulaşırsa, 100 USDT'nin tamamı kaybedilmeden önce pozisyon likidite edilir. Bu uygulama, platformun riskleri daha etkin bir şekilde yönetmesine yardımcı olur.
8. Kaldıraç ve likidasyon fiyatı arasındaki ilişki nedir?
- Çapraz marjin modunda, kaldıraç yalnızca gerekli marjin miktarını etkiler ve doğrudan likidasyon fiyatını belirlemez. Çapraz marjin modunda likidasyon fiyatı hesap bakiyesi ve açık pozisyonların değerine göre belirlenir.
- İzole marjin modunda, kullanıcı bir pozisyon açtıktan sonra marjini ayarlamazsa, daha yüksek kaldıraç likidasyon fiyatının açılış fiyatına yaklaşmasına neden olarak likidasyon riskini artırır.
Çapraz marjin modunda, "etkin kaldıraç" aşağıdaki şekilde çalışır:
Örneğin, bir kullanıcının hesabında 10 USDT olduğunu varsayalım. Çapraz marjin modunda, 10 USDT değerinde bir pozisyon açmak için 10x kaldıraç seçtiğinde bu pozisyon için başlangıç marjini aşağıdaki gibi hesaplanacaktır:
Başlangıç Marjini = Pozisyon değeri / Kaldıraç = 10 USDT / 10 = 1 USDT
Bu durum, kullanıcının hesabından 1 USDT'nin marjin olarak kilitleneceği, kalan 9 USDT'nin ise diğer pozisyonlar için hâlâ kullanılabilir olacağı anlamına gelir.
Kullanıcı çapraz marjin modunda alım satım yaptığından, tüm hesap bakiyesi kullanılabilir marjin olarak hizmet eder. Bu durum, Vadeli İşlemler hesabındaki 10 USDT'nin tamamının pozisyon riski yönetimi için kullanılabileceği anlamına gelir. Bu nedenle, 10x kaldıraç seçilmesine rağmen, etkin kaldıraçları aslında şu şekilde hesaplanır:
Etkin Kaldıraç = Hesap bakiyesi / Pozisyon değeri = 10 USDT / 10 USDT = 1
Bu durum, çapraz marjin modunda kaldıracın likidasyon fiyatını doğrudan belirlemediğini gösterir. Bunun yerine, likidasyon fiyatı öncelikle hesabın mevcut marjinine ve açık pozisyonların değerine bağlıdır.
9. Likidasyon değeri (USDT olarak) neden ilk pozisyon değerinden farklıdır?
USDT-Marjinli Vadeli İşlemler'de sözleşme biriminizi miktar veya birim yerine USDT olarak ayarladığınızda, Pozisyon Geçmişi üzerinde gösterilen likidite edilen miktar açılış miktarınızdan farklı olabilir.
Bunun nedeni, her ne kadar elinizde aynı sayıda token bulunsa da fiyatlar dalgalandıkça bunların değerinin değişmesidir. Likidite edilen tutar (pozisyon değeri) token miktarının ortalama işlem fiyatıyla çarpılmasıyla hesaplandığından, nihai likidite edilen tutar genellikle başlangıçtaki pozisyon büyüklüğünüzden farklı olacaktır.