Kripto para sektöründe, önemli güvenlik vakalarının ve buna bağlı mali kayıpların çoğu teknik açıklar nedeniyle değil, önlenebilir dolandırıcılıklardan kaynaklanmaktadır. Bu içerik, en yaygın güvenlik risklerini öne çıkararak kullanıcıların potansiyel tehditleri tespit etmelerine yardımcı olacak bilgileri ve varlıklarını etkili bir şekilde korumaları için pratik stratejileri sunmaktadır.
Hâlihazırda kripto varlıklarınız varsa ve bunları bir blok zinciri cüzdanında saklıyorsanız dahi riskler devam eder. Bu riskler, ekip manipülasyonu veya sözleşme kusurları gibi projenin kendisindeki sorunlardan kaynaklanan iç riskler ve hacker saldırıları gibi dış riskler olarak sınıflandırılabilir. Özellikle, iç kusurlar bazen dış riskleri artırabilir. Örneğin, bir sözleşme güvenlik açığı hackerlar tarafından istismar edilebilir. Uygun önlemler alınmazsa, bu riskler fonların ani ve tamamen kaybedilmesine yol açabilir.
Birçok Token veya protokol akıllı sözleşmesinde, kritik parametreleri veya mantığı hâlâ bir "sahip", "çoklu imza" veya "yönetici rolü" tarafından değiştirilebilir. Bu izinler, başlangıçta sözleşme bakımı (örneğin hata düzeltmeleri) için tasarlanmıştır. Ancak kötüye kullanıldığında, ekip alım satım kurallarını değiştirebilir, likiditeyi çekebilir, sınırsız token basabilir veya vergi oranlarını artırabilir. Bu tür eylemler, varlık değerini manipüle edebilir, eldeki varlıklarınızı hızla değersizleştirebilir veya hatta tamamen yok edebilir.
Kendinizi Nasıl Koruyabilirsiniz?
A. Yatırım Yapmadan Önce Gerekli Özeni Gösterin varlıklarınızı yatırmadan önce akıllı sözleşmeyi dikkatlice inceleyin. Aşağıdakilere özellikle dikkat edin.
Sahiplik ve Yönetişim: Sahipliğin iptal edilip edilmediğini veya topluluğa devredilip devredilmediğini kontrol edin.
Zaman Kilidi: Herhangi bir değişikliğin gecikme (örneğin en az 24 saat) gerektirdiğinden emin olun, böylece topluluk yanıt vermek için zaman kazanır.
Likidite Havuzu (LP) Güvenliği: LP'nin keyfi çekimleri önlemek için zaman kilidine sahip olup olmadığını doğrulayın; LP Tokenlerinin yakılıp yakılmadığını veya güvenilir bir saklama altında tutulup tutulmadığını kontrol edin.
B. Sürekli Takip
Varlığı tutarken, sözleşme izinlerindeki değişiklikleri periyodik olarak gözden geçirin ve yetki devri veya yükseltmeler için bildirimlere abone olun. Örneğin, protokol likiditesini ve TVL'yi (toplam kilitli değer) takip etmek için DefiLlama panelini kullanın. Benzer şekilde, kullanıcılar LP havuzu dalgalanmaları, vergi oranı ayarlamaları veya önemli yönetim olayları için alarmlar kurabilir.
Hacker saldırıları, dış aktörlerin akıllı sözleşme güvenlik açıklarını, sızdırılan özel anahtarları, ön yüz ele geçirme veya yanlış yapılandırılmış izinleri kullanarak fon çalmak, token basmak veya fiyatları manipüle etmek için gerçekleştirdikleri saldırılardır. İç risklerden farklı olarak, bu saldırılar genellikle teknik zayıflıkları kullanan üçüncü taraflarca gerçekleştirilir ve çoğu zaman kullanıcı varlıklarının çalınması veya projenin tamamen çökmesine neden olur. Dış riskleri kontrol etmek daha zordur, ancak maruz kalma riskini azaltmanın yolları vardır.
Kendinizi Nasıl Koruyabilirsiniz?
Anormallikleri Algılama
DefiLlama gibi gösterge panelleri kullanarak protokol çekirdek adreslerini ve TVL'yi gerçek zamanlı olarak takip edin ve uyarılar ayarlayın.
Yapay zekâ araçlarını kullanarak resmi proje Discord, Telegram veya X (Twitter) kanallarını exploit, hack veya issue gibi anahtar kelimeler için tarayın.
Önleme Stratejileri:
Yetkisiz faaliyetlerin olmadığından emin olmak için sözleşmelerinizle etkileşimde bulunan adresleri düzenli olarak inceleyin.
Varlıkları daha küçük miktarlara bölün ve toplam kayıp riskini azaltmak için farklı cüzdanlarda veya platformlarda saklayın.
Büyük miktarları donanım cüzdanlarında saklayın ve tüm varlıkları uzun vadede DEX'lerde tutmaktan kaçının.
Saygın üçüncü taraf firmaların (ör. Certik, SlowMist) denetim raporlarını kontrol edin ve sözleşme risklerini ve güvenliğini daha iyi anlamak için önemli bulguları yorumlamaya yardımcı olması için yapay zekâ kullanın.
Kimlik avı, kripto para alanında en yaygın siber güvenlik tehditlerinden biridir. Bu saldırılar oldukça aldatıcı ve hedef odaklıdır. Saldırganlar genellikle kendilerini resmi iletişim kanalları gibi göstererek kullanıcıları kötü amaçlı bağlantılara tıklamaya, işlemleri imzalamaya veya varlık transferi yapmaya yönlendirir ve sonuçta varlık kaybına neden olur. Kullanıcılar, güçlü güvenlik alışkanlıkları geliştirerek kimlik avı saldırılarını etkili bir şekilde önleyebilirler:
Güvenli Erişim: Websitelerini ziyaret ederken her zaman resmi alan adını manuel olarak girin ve harici bağlantılara tıklamaktan kaçının.
Dikkatli Etkileşim: Test etkileşimleri için önce küçük bakiyeli veya salt okunur bir cüzdan kullanın ve güvenliği onayladıktan sonra ana cüzdanınıza geçin.
Özel Anahtar Koruması: Anımsatıcı ifadenizi veya özel anahtarınızı asla paylaşmayın. Onayları verdikten sonra, Revoke.cash gibi araçları kullanarak gereksiz izinleri hemen gözden geçirin ve iptal edin.
Çapraz Doğrulama: Bilgileri resmi kanallar (örneğin Twitter, Discord veya resmi duyurular) aracılığıyla doğrulayın.
Kanıtların Korunması: Şüpheli bir faaliyet fark ederseniz, ekran görüntüsü alın ve işlem hash değerlerini kaydedin. Bunları ScamSniffer veya Google Güvenli Tarama gibi platformlara gönderin.
1) Sahte Canlı Destek E-postaları
Sahte e-postalar genellikle borsaları veya proje ekiplerini taklit ederek, hesapların anormal olduğunu ve acil doğrulama gerektirdiğini iddia eder. Yaygın taktikler, "acil yükseltmeler" veya "hesap dondurmaları" ile ilgili mesajları da içerir. Kullanıcılar e-postada verilen talimatları izlerlerse, örneğin kötü amaçlı bağlantılara tıklarlarsa, kötü amaçlı yazılım indirirlerse, özel anahtarlarını verirlerse veya işlemleri imzalarlarsa, cüzdan varlıkları çalınır. Bu saldırılar, aciliyet ve paniği kullanarak kullanıcıyı savunmasız bırakır ve genellikle yüksek değerli hesaplara yönelik hedefli dolandırıcılıkta kullanılır.
Önleme Stratejileri:
Büyük dil modeli (LLM) yapay zekâ araçlarını kullanarak mesaj içeriğini analiz edin ve aciliyet yaratmak için tasarlanmış dil kalıplarını belirleyin.
E-posta başlığında SPF/DKIM kimlik doğrulama sonuçlarını kontrol edin; doğrulama başarısızlığı önemli bir uyarı işaretidir.
Yapay zekâ destekli araçları kullanarak ekleri olası riskler açısından tarayın.
Kullanıcı olarak, e-posta içeriğine doğrudan tıklamaktan kaçının ve e-postanın gerçekliğini doğrulamak için kimlik avı önleme kodlarını (MEXC'nin Kimlik Avı Önleme Kodu gibi) etkinleştirin.
2) Sahte Bağlantılar
Sahte bağlantılar genellikle arama motoru reklamlarında, sosyal medya gruplarında veya X (Twitter) yanıtlarında, meşru DApp'ler, cüzdanlar veya değişim platformları gibi görünerek ortaya çıkar. Amaçları, kullanıcıları cüzdanlarını bağlamaya, işlemleri imzalamaya veya kötü amaçlı yazılımları indirmeye ikna etmektir. Bu bağlantılar genellikle kısaltılmış URL'ler veya kare kodlar içinde gizlenir ve etkinleştirildiklerinde izinlerin kötüye kullanılmasına veya cihazların ele geçirilmesine yol açarak saldırganların varlıkları çalmasına veya arka kapılar kurmasına olanak tanır.
Önleme Stratejileri:
Yapay zekâ araçlarını kullanarak bir web sayfasının ön yüz kodunu gizlenmiş bağlantılar veya yüksek riskli işlevler açısından analiz edin.
Kullanıcı olarak, ana cüzdanınızı kullanmadan önce her zaman ikincil bir cüzdanla test edin. Yanlışlıkla ana cüzdanınızı yetkilendirirseniz, izinleri hemen iptal edin ve varlıkları yeni bir adrese aktarın.
Topluluk genelindeki riski azaltmak için kötü amaçlı alan adlarını Cloudflare'ye veya ilgili sosyal platformlara bildirin.
3) Sahte Etkinlikler
Saldırganlar, kullanıcıları cüzdanlarını bağlamaya veya token transfer etmeye ikna etmek için, airdrop talepleri, beyaz liste piyangoları veya gerçekçi olmayan yüksek getiriler vaat eden stake fırsatları gibi resmi görünümlü etkinlikler düzenleyebilir. Bu tür dolandırıcılık yöntemleri, kullanıcıların açgözlülüğünü kullanır ve önemli varlık kayıplarına yol açabilir.
Önleme Stratejileri:
Yapay zekâ kullanarak sözleşme işlevlerinin yüksek riskli unsurlar (örneğin, sınırsız basım izinleri) içerip içermediğini kontrol edin.
Kullanıcı olarak, ön ödeme veya aktivasyon ücreti taleplerini reddedin.
Birincil cüzdanınızla doğrudan test etmek yerine, DeBank gibi salt okunur araçları kullanarak anlık görüntü uygunluğunu doğrulayın.
Bu dolandırıcılık yöntemleri, genellikle "yüksek faizli finansal ürünler" veya "risksiz arbitraj" olarak sunulan "risksiz yüksek getiri" arayışındaki bireysel yatırımcıları hedef alır. Çevrimiçi topluluklarda paylaşılan sahte ödeme ekran görüntüleri ile desteklenen abartılı pazarlama iddiaları, güvenilirlik oluşturmak ve yeni yatırımcıları cezbetmek için kullanılır. Güveni daha da pekiştirmek için dolandırıcılar başlangıçta küçük ödemeleri yerine getirerek, kurbanları erken kazançların ardından yatırımlarını artırmaya teşvik edebilir. Dolandırıcılık, ancak çekim girişimleri başarısız olduğunda ortaya çıkar ve bu noktada kurbanlar, varlıklarına erişemediklerini fark ederler. Çoğu durumda, anaparanın geri kazanılması neredeyse imkânsızdır ve beklenen sonuç, tam bir finansal kayıptır.
Önleme Stratejileri:
Cezbedici iddialara karşı dikkatli olun. "Garantili yüksek getiri" veya "sıfır kayıplı kâr" vaat eden yatırım projelerine şüpheyle yaklaşın ve ima edilen yıllık ortalama getirileri dikkatlice hesaplayın.
Küçük ölçekli testler yapın ve çeşitlendirin. Tamamen doğrulanana kadar her zaman küçük deneme yatırımlarıyla başlayın. Tek bir projeye büyük meblağlar yatırmaktan veya tüm varlıklarınızı riske atmaktan kaçının. Genel risk düzeyini azaltmak için birden fazla platform veya varlık arasında çeşitlendirme yapın.
Akıllı araçlar kullanın. Projenin güvenilirliğini ve kullanıcı geri bildirimlerini kontrol etmek için çevrimiçi aramalardan yararlanın. Yapay zekâ destekli toplayıcılar da erken uyarı sinyallerini tespit etmeye yardımcı olabilir.
Bu riskler genellikle kullanıcı cüzdanlarına yapılan doğrudan saldırılardan kaynaklanır. Yaygın senaryolar şunlardır:
Kötü amaçlı yazılımlar veya sahte uygulamalar: Kullanıcılar, farkında olmadan truva atı içeren yazılımlar yükleyebilir, kötü amaçlı bağlantılara tıklayabilir veya sahte cüzdan uygulamalarına anımsatıcı ifadelerini girebilirler. Bu gibi durumlarda, özel anahtarlar sessizce ele geçirilebilir ve saldırganların cüzdanı izlemesine ve uygun bir anda önemli varlıkları transfer etmesine olanak tanır.
Şüpheli token yatırma işlemleri: Kullanıcılar, beklenmedik bir şekilde bilinmeyen kaynaklardan token alabilirler. Bu, genellikle "token zehirleme" saldırısı olarak bilinen bir durumdur. Dolandırıcılar, kullanıcıları kendileriyle etkileşime girmeye ikna etmek için sahte tokenleri airdrop yoluyla dağıtırlar. Bu tokenlerle işlem yapmaya veya satmaya çalışan kullanıcılar genellikle, kötü amaçlı yetkilendirme gerektiren bir kimlik avı websitesine yönlendirilir ve bu da varlıkların tamamen kaybedilmesine neden olabilir.
Anormal Transferlerin Temel Nedenleri
Güvenliği ihlal edilmiş özel anahtarlar veya anımsatıcı ifadeler: En doğrudan ve tehlikeli neden, genellikle kötü amaçlı yazılım hırsızlığı, kimlik avı websiteleri veya bulut hizmetleri veya e-posta hesapları gibi güvenli olmayan ortamlarda kimlik bilgilerinin saklanmasından kaynaklanır.
Kötü niyetli sözleşme onayları: Saldırganlar, güvenlik açıklarını istismar edebilir veya önceki kullanıcı yetkilendirmelerini kullanarak yetkisiz transferler gerçekleştirebilir. Örneğin, denetlenmemiş bir sözleşme, varlık çekilmesini sağlayan gizli arka kapılar içerebilir veya sahte bir DApp üzerindeki önceki bir yetkilendirme, herhangi bir zamanda takip edilip istismar edilebilir.
Adres zehirlenmesi: Saldırganlar, ilk ve son birkaç karakteri eşleştirerek meşru adresleri taklit eden aldatıcı adresler oluşturur ve ardından bu adreslerden küçük token transferleri gönderir. Kullanıcılar daha sonra bir transfer yapmak için geçmiş bir işlem kaydını kopyaladıklarında, yanlışlıkla sahte adresi seçerek varlıkları doğrudan saldırgana gönderebilirler.
Önleme Stratejileri:
Özel anahtar güvenliğini artırın: Özel anahtarları veya anımsatıcı ifadeleri asla çevrimiçi ortamlarda saklamayın veya girmeyin. Özel anahtarların fiziksel cihazlarda izole kalmasını sağlamak için donanım cüzdanları veya çoklu imza cüzdanları kullanın. Doğrulanmamış uygulamalara veya websitelerine hassas bilgileri girmekten kaçının.
İzinleri düzenli olarak iptal edin: Cüzdan sözleşmesi onaylarını gözden geçirme rutini oluşturun ve uzun vadeli risk durumunu en aza indirmek için gereksiz veya şüpheli yetkilendirmeleri hemen iptal edin.
Bilinmeyen tokenleri dikkatli bir şekilde ele alın: Cüzdanınızda olağandışı yüksek değerli veya şüpheli tokenler görünürse, bunlarla etkileşime geçmeye çalışmayın. Bunlar genellikle sahte tokenlerdir. Uygun tepki, bunları gizlemek veya cüzdan arayüzünden kayıtlarını silmektir.
Yapay zekâ destekli güvenlik araçlarından yararlanın: Saygın güvenlik ekipleri tarafından geliştirilen yapay zekâ cüzdan güvenlik araçlarını kullanarak cüzdan ortamlarını ve işlem taleplerini tarayın, potansiyel riskleri belirleyin ve azaltın.
Zincir üzerindeki transfer tehditlerinin ötesinde, bireysel yatırımcılar borsaları kullanırken önemli hesap güvenliği riskleriyle de karşı karşıya kalmaktadır. Hackerlar genellikle kimlik bilgilerini ele geçirmek ve güvenlik kontrollerini atlatmak için kimlik avı yöntemleri, kötü amaçlı tarayıcı uzantıları veya sahte mobil uygulamalar kullanır ve böylece yetkisiz çekim işlemlerine olanak tanır. Yaygın senaryolar şunlardır:
SMS veya E-posta Yoluyla Kimlik Avı: Saldırganlar, resmi borsa iletişim kanallarını taklit ederek, kullanıcıları sahte giriş sayfalarına yönlendiren güvenlik uyarıları veya promosyon mesajları gönderir. Kurbanlar, hesap kimlik bilgilerini, kimlik doğrulama kodlarını veya diğer hassas bilgileri girmeleri için aldatılabilir (örneğin, "Hesabınızda olağandışı giriş etkinliği tespit edildi, lütfen hemen doğrulayın").
Kötü Amaçlı Eklentiler ve Sahte Uygulamalar: Sahte tarayıcı uzantıları veya mobil uygulamalar, alım satım araçları gibi görünür. Kullanıcılar oturum açtığında, kötü amaçlı yazılım arka planda sessizce kimlik bilgilerini iletir veya hesap etkinliğini manipüle eder.
Herkese Açık Ağların Kullanımı: Güvensiz Wi-Fi üzerinden hesaplara giriş yapmak, bilgilerin "man-in-the-middle (ortadaki adam)" saldırılarıyla ele geçirilmesine yol açabilir.
Önleme Stratejileri:
Çok Faktörlü Kimlik Doğrulamayı Etkinleştirin: Google Authenticator veya daha güçlü donanım tabanlı dinamik anahtarlarla borsa hesaplarınızı her zaman güvence altına alın. Ele geçirilmeye açık olan SMS doğrulamasına tek başına güvenmekten kaçının.
Şifrelerin Tekrar Kullanılmasını Önleyin: Platformlar arasında şifreleri tekrar kullanmayarak güçlü şifre yönetimi uygulayın. Güçlü, rastgele şifreler oluşturmak ve saklamak için bir şifre yöneticisi kullanın.
IP Giriş Erişimini Kısıtlayın: Hesapları güvenilir cihazlara ve tanıdık IP adreslerine bağlayın ve tanınmayan IP'lerden girişleri devre dışı bırakın.
Hesap Hareketlerini Takip Edin: Giriş uyarılarını ve cihaz değişikliği bildirimlerini etkinleştirin. Tanımadığınız konumlardan girişler veya tekrar eden başarısız giriş denemeleri gibi olağandışı hareketler tespit edilirse, şifrenizi hemen değiştirin ve borsayla iletişime geçerek hesabınızı dondurun.
Kripto piyasası büyük fırsatlar sunmakla birlikte, dolandırıcılık ve tuzaklarla da doludur. Tek etkili savunma, tetikte kalmaktır. Olağanüstü kâr vaatlerine karşı direnin, gerçekçi olmayan iddiaları reddedin ve sürekli olarak sıkı güvenlik önlemleri alın. Bu kılavuzda özetlenen yaygın dolandırıcılık senaryolarını anlayarak ve körü körüne güvenmek yerine doğrulama zihniyetini benimseyerek yatırımcılar, dolandırıcılık kurbanı olma riskini önemli ölçüde azaltabilir ve varlıklarını daha iyi koruyabilir.